کتاب سال قرآن ۱۳۹۹ که آیینه‌دار انعکاس فعالیت قرآنی دستگاه‌ها و نهادها است، به عنوان دومین تجربه در تدوین کتاب سال از سوی دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی منتشر شد.
به گزارش ایکنا، دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی کتاب سال قرآن مربوط به فعالیتهای قرآنی سال ۱۳۹۹ را منتشر کرده است. فرایند تدوین این کتاب از ابتدای سال ۱۴۰۰ شروع شده و پس از پیگیری از دستگاه‌ها و نهادهای کشور و تأخیر در ارسال برخی گزارش‌ها، فرایند جمع‌آوری داده‌ها تا آبان ماه به طول انجامید.
کتاب سال ۹۹ شامل معرفی اجمالی فعالیتهای قرآنی اجرا شده از سوی ۶۱ دستگاه در این سال است. حجم وسیعی از فعالیتهای قرآنی که هر سال در کشور انجام می‌شود به دلیل عدم ارائه گزارش در این کتاب منعکس نشده است.
اهم تغییراتی که در گزارش‌های اولیه ارسالی دستگاه‌ها به منظور همگن‌سازی ادبیات اعمال شده عبارت است از اصلاح و بازنویسی عناوین فعالیت‌ها در موارد لازم، ترکیب و تلفیق عناوین مشابه فعالیت‌ها و بالتّبع تجمیع کمیت و اعتبار آنها و اصلاح کمیت و حجم فعالیت‌ها، همچنین در این کتاب میزان مبالغ اعتبارات به میلیون ریال ذکر شده است.
دستگاه‌ها و نهادهای دولتی و عمومی از نظر فعالیت قرآنی به دو گروه قابل تقسیم هستند؛ گروه اول دستگاه‌هایی که جامعه هدف آنها عموم مردم یا اقشاری از مردم هستند که الزاماً جزو کارکنان دستگاه محسوب نمی‌شوند. این دستگاه‌ها عمدتاً دارای بخش قرآنی (ساختار) مستقل هستند که در سطح اداره، اداره‌کل، مرکز، دفتر، معاونت یا سازمان قرآنی است.
گروه دوم دستگاه‌هایی هستند که جامعه هدف آنها کارکنان دستگاه و حداکثر خانواده‌های آنها هستند. این دستگاه‌ها عمدتاً فاقد بخش قرآنی (ساختار) مستقل هستند و فعالیتهای قرآنی آنها حداکثر از سوی بخش‌های آموزشی، روابط عمومی و حداکثر بخش‌های فرهنگی صورت می‌گیرد.
از بین ۱۴ دستگاه گروه اول، ۱۲ دستگاه گزارش سال ۹۹ خود را ارائه کرده و از بین دستگاه‌های گروه دوم ۴۹ دستگاه گزارش ارائه کرده‌اند.
کتاب سال ۹۹ در دو بخش تنظیم شده است. بخش اول به ارائه عملکرد قرآنی دستگاه‌ها پرداخته که در قسمت اول کارنامه نهادهای تخصصی امور قرآنی و در قسمت دوم کارنامه نهادهای غیر تخصصی قرآنی ذکر شده است.
بخش دوم با بررسی و تحلیل عملکرد بخش قبلی متوجه گونه‌شناسی و طبقه‌‌بندی فعالیت‌ها در چهار حوزه آموزش قرآن، پژوهش قرآنی، تبلیغ و ترویج قرآن و فعالیتهای چند حوزه‌‌ای و مدیریتی و در مرحله بعد تحلیل و سنجش آنها شده است.
از آنجایی که دریافت گزارش از دستگاه‌ها از سال ۱۴۰۰ به صورت مکانیزه و از طریق سامانه جامع نظارت و ارزیابی شورای عالی انقلاب فرهنگی (رصد) به نشانی rasad.sccr.ir انجام خواهد شد. پیش‌بینی می‌شود از سال آینده شاهد رشد کمی و کیفی گزارش‌ها، تسهیل و تسریع در فرایند گزارش‌دهی و دقت بیشتر در تنظیم گزارش‌ها از سوی دستگاه‌ها باشیم.
همچنین در کتاب سال ۱۴۰۰ علاوه بر انعکاس گزارش و تحلیل عملکرد قرآنی دستگاه‌ها، نتایج پیمایش ملی سنجش شاخص‌های توسعه فرهنگ قرآنی هم ارائه خواهد شد.
.....................
