اقسام وقف
مشهورترین تقسیم بندی،تقسیم وقف به اقسام چهارگانه تام (مختار)،کافی (جایز)،حسن (مفهوم)، و قبیح (متروک) است.ظاهرا اولین کسیکه این تقسیم بندی را ارائه داده ابو جعفر احمد بن اسماعیل بن نحاس است که دارای کتابی با نام القطع و الائتناف در وقف و ابتداست.بعدا عثمان بن سعید دانی صاحب کتاب المکتفی نیز از ایشان پیروی کرده است.سپس این نحو تقسیم بندی در میان قراء و علمای علم قرائت رواج پیدا کرد اکنون نیز به عنوان رایج ترین شیوه مطرح است.
اما انواع دیگری از تقسیم بندی نیز ارائه شده است که برخی را از نظر می گذرانیم.گروهی معتقد هستند وقف بر دو نوع است.تام و قبیح.در نزد این گروه وقف های تام و کافی و حسن در تقسیم رایج تام محسوب می شود.ابن جزری می گوید وقف دو قسم است: اضطراری و اختیاری.وی در توضیح این دو قسم می گوید وقف های تام و کافی و حسن در تقسیم رایج از نوع اختیاری محسوب می شود.
ابن انباری می گوید وقف بر سه قسم است:تام،حسن،قبیح.از تعریف ابن انباری به دست می آید که وقف کافی در تقسیم رایج در وقف تام داخل است.اما نحوه عمل ایشان در تعیین وقف های آیات قرآن خلاف آن را نشان می دهد.یعنی عملا بسیاری از مواردی که به نظر دانی در المکتفی وقفشان کافی است او آنها را حسن می داند.برخی گفته اند وقف بر سه قسم است : تام وکافی و قبیح.این گروه وقف حسن در تقسیم رایج را در زمره قبیح جای داده اند.سجاوندی وقوف قرآن را پنج قسم تقسیم کرده است.
لازم با علامت م.مطلق با علامت ط.جایز با علامت ج.مجوز لوجه با علامت ز و مرخص لضروره با علامت ص.البته اگر علامت لا نیز علامت وقف قبیح از نظر او بدانیم تعداد وقوف سجاوندی به شش قسم می رسد.برخی دیگر اقسام وقف را به هشت قسم رسانده اند که سجاوندی آن را به جمهور نسبت داده است.این اقسام هشت گانه عبارتند از تام،شبیه به تام،ناقص،شبیه به ناقص،حسن،شبیه به حسن،قبیح،شبیه به قبیح.
